Onze zoektocht naar voeding van dichterbij is ondertussen reeds 3 maand aan de gang! Evident is het niet altijd, maar de veranderingen in ons huishouden zijn merkbaar. Zo maken we (weer) veel meer zelf. Een van onze succesreceptjes verklappen we onderaan deze blogpost. Verder hebben we het over hoe je kan zien vanwaar een product afkomstig is.
Enkelvoudige etenswaren
Bij enkelvoudige voedingsmiddelen: producten die bijvoorbeeld enkel geoogst moeten worden en zo in de winkelschappen terecht komen, kan je makkelijk terug vinden van waar ze komen. Kijk het eens na tijdens je volgende supermarktbezoek: bij verse groenten, fruit en vleeswaren zal je altijd het land van oorsprong terugvinden. Tot onze blijde verrassing ontdekten we zo dat kiwi’s ook in Frankrijk worden gekweekt. Anderzijds zal je merken dat sommige losse voedingswaren, die hier (overvloedig) geteeld worden, toch niet altijd uit Europa afkomstig zijn. Zo vonden we in een grote Vlaamse supermarktketen biologische aardappelen uit Israël (!). Dat, terwijl Vlaanderen en Nederland zelf grote aardappelproducenten zijn. Ons advies: wil je ergens starten, koop dan allereerst je aardappelen lokaal.
Verwerkte voeding
Wat verwerkte voedingswaren betreft, ligt het een stuk moeilijker. Een verwerkt product is elk product dat na oogst extra handeling(en) vraagt: versnijden, mengen, opwarmen of bakken, invriezen, enz. Hier dient de producent enkel aan te duiden waar het voedingsmiddel verwerkt werd. Op de verpakking vind je een overzicht van alle bestanddelen en een adres van het verantwoordelijke bedrijf (meestal van de hoofdzetel, waar in veel gevallen niets geproduceerd wordt).
Ook aan de streepjescode kan je zien waar een product verwerkt werd. Begint de code met 54, dan werd het in België vervaardigd (30-37 staat voor Frankrijk, 87 voor Nederland, 400-440 voor Duitsland…).
Warenhuizen en producenten spelen handig in op de wens van de consument om meer lokaal te kopen. In Frankrijk staan de rekken vol producten met het label “Transformé en France” (Verwerkt in Frankrijk). maar dit wil absoluut niet zeggen dat de ingrediënten Frans zijn of zelfs Europees.
To bio or not to bio?
Bij producten met een biolabel vindt je meer info over de herkomst van de ingrediënten. Eerst en vooral heeft elk land zijn eigen label(s) met eigen regelgeving en elk zijn eigen controleorganisaties. Aan het label kan je dus zien in welk land het bioproduct werd verwerkt (inderdaad het gaat hem hier terug enkel over de laatste stap en niet over de afkomst van alle ingrediënten!) .
Belgisch biolabel
Frans biolabel
Gelukkig moet elk bioproduct daarnaast ook het Europese biolabel dragen. De kenmerken van dit label zijn:
- Producten moeten voor minimaal 95% uit echte biologische ingrediënten bestaan.
- Het moet duidelijk zijn waar de ingrediënten precies vandaan komen.
- Er zijn geen chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt.
- Er is geen kunstmest gebruikt.
- Bij de productie van vlees is rekening gehouden met dierenwelzijn.
Onder dit label staat verder steeds duidelijk vermeld of de ingrediënten uit de EU of NON-EU regio afkomstig zijn, of uit beide.
Europees biolabel
Via het biolabel weten we alvast met zekerheid dat we een product aankopen dat van Europese bodem afkomstig is. We staan er wel versteld van hoeveel bioproducten niet-Europese ingrediënten bevatten. Deegwaren zoals simpele pasta’s (gewoon gemaakt van tarwe), koekjes enz. bevatten vaak een mengeling van Europese en niet-Europese granen. Waarom? Dat is iets om verder uit te spitten in een volgende post.
Het doet ons concluderen dat biologisch jammer genoeg niet altijd staat voor ecologisch. En het heeft als gevolg dat ons huis weer vaker geurt naar vers gebakken lekkernijen. De muesli op de ontbijttafel is ondertussen vervangen door homemade granola. Op dit basisrecept kan je naar hartelust je eigen variaties verzinnen.
- 300 gr vlokken (bv. havermout, speltvlokken zijn makkelijk met EU-vermelding te vinden)
- 2x 4 eetlepels zaden of pitten (bv. zonnebloempitten, boekweitzaden, pompoenpitten van eigen kweek)
- 75-100 gr noten (wij hebben nog een voorraad eigen okker- en hazelnoten, die we hiervoor gebruiken, verder vonden we ook Europese amandelen)
- 100 gr gedroogde vruchten (rozijntjes, pruimen…misschien vinden jullie nog wel andere uit de EU afkomstig?)
- 2 eetlepels honing
- 3 eetlepels olie (wij gebruiken momenteel Franse zonnebloemolie)
Verwarm de oven op 175°C (wij maken de granola vaak voor of na het bakken van brood, zo hoeven we de oven maar één keer op te warmen).
Meng alle ingrediënten in een grote kom goed door elkaar. Verwarm zo nodig de honing even, zodat hij wat lopend wordt en goed mengt. Spreid vervolgens het mengsel uit op een met bakpapier bekleedde bakplaat. Schuif de bakplaat in de oven en laat ongeveer 20 minuten roosteren. Maak geregeld de oven open en roer de granola om, zodat hij gelijkmatig bruint.
Laat goed afkoelen en bewaar in luchtdichte blikken of potten. Heerlijk met yoghurt, melk of zo uit het vuistje…
Meer info kan je vinden op volgende websites:
https://transitiontownnijmegen.nl/streepjescode-uit-welk-land/
https://www.bioforumvlaanderen.be/nl/consument
https://lv.vlaanderen.be/nl/bio/wetgeving-biologische-landbouw